2023 yilning 10 iyul poytaxtimizda “Raqamlashtirish davrida ommaviy axborot vositalari erkinligi” mavzuida davra suhbati bo‘lib o‘tdi, unda jurnalistlar, blogerlar va media ekspertlari, qonunchilik hokimiyati, fuqarolik jamiyati vakillari ishtirok etdi. Tadbir YXHT va Ommaviy axborot vositalarini qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirish jamoat fondi hamkorligida tashkil etildi.
Internetning jadal rivojlanishi, inson faoliyatining ko’p sohalarini raqamlashtirish jarayonida har bir kishi allaqachon bunday rivojlanishning ijobiy va salbiy tomonlariga duch kelgan. Raqamlashtirish ommaviy axborot vositalariga ham ta’sir ko’rsatdi va ularni bosqichma-bosqich raqamli texnologiyalarga aylantirdi. Transformatsiyaning mohiyati shundan iboratki, ommaviy axborot vositalari doimo o’zgarib turadi, ya’ni ommaviy axborot vositalarining rivojlanishi zamonaviy jamiyat taraqqiyoti bilan birga sodir bo’lmoqda. Raqamlashtirish sharoitida ommaviy axborot vositalarining transformatsiyasi zamonaviy dunyoda ommaviy axborot vositalariga yangi texnologiyalar yoki innovatsiyalarni joriy etishni talab qilmoqda.
Bu holat media bozoriga, shuningdek, o’z faoliyatini tashkil etishning yangi sharoitlariga moslashishga majbur bo’lgan reklama bozoriga sezilarli ta’sir ko’rsatdi. Raqamli ommaviy axborot vositalarining katta afzalligi shundaki, jurnalistlar bevosita auditoriya bilan Internet orqali faol muloqot qilishlari mumkin. Bunday aloqalar zamonaviy jurnalistlar uchun tahririyat mavzularini tanlash, onlayn nashrlarni ishonchli ma’lumotlar bilan to’ldirish va hokazolar uchun zarurdir. Maqsadli auditoriyaning xatti-harakatlarida sezilarli o’zgarishlar kuzatilishi mumkin, bu bugungi kunda faqat faol iste’mol usullariga ustunlik beradi. Reklama sohasi xulq-atvor xususiyatlariga va iste’molchilar soniga bevosita bog’liq, chunki elektron ommaviy axborot vositalari reklama beruvchilarni faol jalb qiladi va ular o’z navbatida raqamlashtirish fonida paydo bo’lgan imkoniyatlardan foydalanadilar.
Ishtirokchilar, shuningdek, onlayn vositalar yordamida ma’lumotlar millionlab odamlarga tez va har tomonlama yetib borishi, shu bilan birga tarmoqda soxta, dezinformatsiya va nafrat nutqlari ham faol tarqalayotganini ta’kidlash darkor. Dunyoning ko’plab mamlakatlaridagi ommaviy axborot vositalarining an’anaviy va elektron turlari uchun jiddiy savol tug’iladi: jamiyat uchun axborot tarqatishning chegaralari va imkoniyatlari qayerda bo’lishi kerak? Cheklovlar qanchalik zarur?
Ishtirokchilar, shuningdek, ommaviy axborot vositalarini raqamlashtirishning afzalliklari auditoriyaning bir qismini an’anaviy jurnalistikadan uzoqlashishiga olib kelishi, bu odamlarning sun’iy intellekt texnologiyasiga bo’lgan ishonchiga ta’sir qilishini ta’kidladilar. Sun’iy intellekt texnologiyalaridan foydalanish allaqachon ommaviy axborot vositalari – podkastlarga tarqala boshlagan, ular orqali reklamalar targ’ib qilinadi, maqolalar tarqatiladi. Bu ommaviy axborot vositalarida foydalanish kontekstida sun’iy intellektga ma’lum ishonchni ko’rsatadi. Ommaviy axborot vositalari soxta yangiliklar va unlaring turli auditoriyalarga ta’sirini o’rganish muhim.